Άγιος Τρύφων, ο προστάτης των αμπελουργών
Η 1η Φεβρουαρίου είναι η ημέρα που τιμάται η μνήμη του Αγίου Τρύφωνα, ενός αγίου της Ορθόδοξης εκκλησίας που έχει καθιερωθεί να θεωρείται ο προστάτης των αμπελουργών. Τι γνωρίζουμε όμως για τον Άγιο και τη σχέση του με τον κόσμο του κρασιού;
Οι αγιογραφίες απεικονίζουν συνήθως τον Άγιο Τρύφωνα ως ένα νεαρό, χωρίς γένια, σγουρομάλλη, να κρατάει ένα δρεπάνι ή κλαδευτήρι, εργαλείο που συνδέεται με την φροντίδα της αμπέλου. Συχνά τον βλέπουμε να κρατάει φύλλα ή τσαμπιά σταφύλι, γεγονός που καταδεικνύει την ιδιαίτερη σχέση του με την αμπελουργία. Πως όμως ο νεαρός χηνοβοσκός από τα παράλια της Μικράς Ασίας που μαρτύρησε για την πίστη του έγινε ο προστάτης της αμπελουργίας;
Κατά πάσα πιθανότητα, τον πιο σημαντικό ρόλο έπαιξε η καταγωγή του Αγίου Τρύφωνα από την Ανατολική Ρωμυλία, μια περιοχή ξακουστή για τους αμπελώνες και την παραγωγή κρασιού. Με την σταδιακή απομάκρυνση από τις αρχαίες λατρευτικές συνήθειες και την επικράτηση του χριστιανισμού, οι κάτοικοι της περιοχής, στράφηκαν στην λατρεία του συγκεκριμένου Αγίου και τις θαυματουργές ευχές του, ιδιαίτερα εκείνες που αφορούσαν την προστασία των αγρών και των καλλιεργειών από τις αρρώστιες και τα ζωύφια που προκαλούσαν την καταστροφή τους.
Δεν είναι τυχαίο ακόμα ότι η εορτή του συμπίπτει με την έναρξη των πιο σημαντικών αμπελουργικών εργασιών και πιο ειδικά με το κλάδεμα. Ο ερχομός στον ελλαδικό χώρο των προσφύγων έφερε τα λατρευτικά έθιμα της συγκεκριμένης περιοχής στην Ελλάδα. Εκκλησίες αφιερωμένες στον Άγιο Τρύφωνα θα βρει κανείς σε όλη την χώρα: από τον Έβρος ως την Πελοπόννησο και από το Άγιο Όρος ως την Ευρυτανία. Την ημέρα της μνήμης του κανείς δεν πάει στο χωράφι και αποφεύγουν οποιαδήποτε γεωργική εργασία.
Εκτός από την Ορθόδοξη και η Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία, τον αναγνωρίζει ως Άγιο ενώ τιμάται ως προστάτης των αμπελουργών σε όλα τα Βαλκάνια ενώ είναι ο προστάτης της Κοτόρ, μιας μεσαιωνικής πόλης στα παράλια της Αδριατικής.